| «اطلاعات» 80 ساله شد |  روزنامه اطلاعات در 19 تير 1385، هشتاد ساله مي‌شود. اين روزنامه نخستين بار عصر روز يكشنبه 19 تير 1305 در تهران منتشر شد. اولين شماره روزنامه اطلاعات يك بر بود. در قسمت بالاي اين برگ در سمت راست نام صاحب امتياز (عباس مسعودي) و آدرس روزنامه (خيابان لاله‌زار كوچه وثوق نظام) و در سمت چپ آن تقويم و بهاي اشتراك روزنامه آورده شده بود. قيمت تك نسخه روزنامه اطلاعات چهار شاهي (هر 20 شاهي معادل يك ريال) و نرخ اشتراك سالانه آن 50 قران (5 ريال) براي تهران و 6 ريال براي شهرستانها بود. در صفحه اول اين روزنامه سه مطب شامل مقاله‌اي درباره علت انتشار روزنامه اطلاعات و مركز خبري پشتيباني كننده آن تحت عنوان «مركز اطلاعات و نظريات آن»، گزارش جريان افتتاح ششمين دوره مجلس شوراي ملي (به رياست سني مرحوم سيد حسن مدرس) و نطق افتتاحيه رضاشاه منعكس شده است. نطق رضاشاه در بالاي صفحه و با حروفي درشت‌تر از ساير مطالب منعكس شده بود.
در صفحه دوم نيز اخبار كميسيونهاي مجلس، و مطلبي زير عنوان «اخطار» كه خبر از تعطيل شدن روزنامه اطلاعات پس از انتشار اولين شماره آن به چشم مي‌خورد. دومين شماره اين روزنامه به دليل مشكلات و نارسائي‌هاي موجود با يك ماه وقفه در 19 مرداد 1305 منتشر شد.
صاحب امتياز و مدير مسئول روزنامه اطلاعات از ابتداي انتشار، عباس مسعودي بود. مسعودي كار خود را از حروفچيني در مطبوعات آغاز كرد. او در مدرسه دارالفنون تحصيل كرده بود و هنگام انتشار اولين شماره روزنامه اطلاعات 25 سال داشت.
در سالهاي آغازين 1300 ش، تعداد روزنامه‌ها و مجلات در تهران زياد بود اما هيچ دفتري براي اطلاع‌رساني به نشريات وجود نداشت. مسعودي با ايجاد دفتر خبرگيري به نام «مركز اطلاعات ايران» نخستين خبرگزاري ايران را پايه‌گذاري كرد و به كسب خبر از مراكز دولتي، سفارتخانه‌هاي خارجي و ساير شهرهاي ايران پرداخت و خبرها را با استفاده از كاغذ كپي، تكثير كرد و به نشريات ديگر فروخت. مدتي بعد به فكر تأسيس يك روزنامه افتاد و سرانجام در سال 1305 ش روزنامه اطلاعات را منتشر كرد.
علاقه و پشتكار مدير روزنامه، گسترش فعاليتهاي اين مؤسسه مطبوعاتي را به دنبال داشت، به طوري كه پس از چند سال «تهران دوژورنال»، نخستين روزنامه فرانسوي زبان را در تهران منتشر كرد. از آن پس نشريات ديگري نيز از سوي مؤسسه اطلاعات منتشر مي‌شد از جمله: «الاخاء» به زبان عربي، اطلاعات بانوان، دنياي ورزش، اطلاعات هفتگي، اطلاعات ماه، اطلاعات بين‌المللي، اطلاعات علمي، اطلاعات سياسي ـ اقتصادي و ...
عباس مسعودي از سال 1314 به فعاليت پارلماني روي آورد. وي بعداً نماينده مجلس شد و از دوره دهم تا پايان دوره پانزدهم نمايندگي مجلس را از حوزه انتخابيه تهران بر عهده داشت. سپس در 1328 كه انتخابات مجلس سنا براي اولين بار در تهران برگزار شد، با سمت سناتوري تهران به اين مجلس راه يافت و اين سمت را تا زمان مرگ خود ـ 27 خرداد 1353 ـ حفظ كرد. مسعودي كه 12 سال نيز نايب رئيس سنا بود، هنگام مرگ 73 سال داشت. وي به زبان انگليسي و فرانسه آشنا بود. ساواك در سند بيوگرافي او آورده است: او فردي متخصص در فن، اهل زد و بند، خوش مشرب، محافظه‌كار، حقه‌باز، هنرهاي هزار رنگ، جاسوس صفت، علاقه‌مند به افزايش ثروت، غيرقابل اعتماد و مورد تنفر عامه مردم مي‌باشد. نامبرده با تمام حوادث بعد از دهه 20 سازش داشته، نوكر رضا شاه بود و با مخالفين او نيز نزديك بود. در سال 1320 پس از حادثه سوم شهريور سلسله مقالاتي بر عليه رضا شاه نوشت. در سال 1321 در ماجراي 17 آذر بر عليه قوام‌السلطنه شركت كرد و پس از 17 سال براي اولين بار روزنامه اوتوقيف شد و به زندان افتاد. از اواسط سال 1320 روزنامه او طرفدار مصدق شد و در 25 مرداد سال 1332، شديدترين حملات بر عليه شاه و حكومت را انجام داد. با حزب توده، حزب اراده ملي و هر سياست گروهي نزديك بود و سازش مي‌كرد. بعد از وارد شدن به امور روزنامه‌نگاري به سياست انگلستان نزديك شد و ترقي كرد و با عاميون نزديك شد. مسعودي عضو جمعيت فراماسونري لژ ايران و از افراد مؤثر در تشكيل كلوپ روتاري و عضو كلوپ تهران بود. مسعودي كه بنيانگذار و مدير مؤسسه اطلاعات بود. سرانجام در سن 73 سالگي در در دفتر كار خود، درگذشت.1 عباس مسعودي در سالهاي آخر عمر خود مديريت مؤسسه اطلاعات را به پسرش فرهاد سپرده بود.
در 17 دي 1356، در روزنامه اطلاعات مقاله‌اي زير عنوان «ايران و استعمار سرخ و سياه» به چاپ رسيد كه در آن، امام خميني هدف بدترين توهينها قرار گرفته بود. بعدها گفته شد كه اين مقاله با اصرار ساواك و به دستور وزارت اطلاعات در اين روزنامه درج شده است. اعتراضهاي شديد مردمي عليه انتشار اين مقاله، بزودي سراسر ايران را فرا گرفت و شماري از مردم در شهرهاي مختلف به شهادت رسيدند و يا مجروح شدند. روزنامه اطلاعات نيز با حركت مردم همسو شد و حتي در اعتصاب دو ماهه روزنامه‌هاي كشور از 15 آبان 1357 شروع شده بود، شركت كرد. پس از پايان اعتصاب سراسري نشريات كشور، اطلاعات با تغييراتي در محتوا، هم سويي خود را با حركت انقلابي مردم بيشتر كرد و در دو نوبت، ابتدا روز فرار شاه از كشور (26 دي 1357) و ديگري همزمان با ورود امام خميني به ميهن (12 بهمن 1357) بزرگترين تيترهاي تاريخ مطبوعات كشور را بر صفحه اول خود نشاند: «شاه رفت»، «امام آمد».
پس از پيروزي انقلاب اسلامي، داراييهاي مدير روزنامه اطلاعات توقيف شد و اين روزنامه با مديريتي جديد ادامه كار داد.
روزنامه اطلاعات كه در حال حاضر با عمر 80 ساله‌اش قديمي‌ترين روزنامه كشور به شمار مي‌رود و اخيراً بزرگترين و مجهزترين چاپخانه مطبوعات كشور را در اختيار گرفته است، تنها در يك نوبت، در سال 1321 ش به دليل انتشار مقاله‌اي در انتقاد از دولت احمد قوام، به مدت 43 روز توقيف شد و پس از آن هرگز در كار انتشار آن وقفه‌اي ايجاد نگرديد.
--------------------
پي‌نويس:
1ـ «اسناد ساواك، پرونده‌هاي انفرادي». 96337 سوم، 8512 / م 1 پ. 74528 سوم.
| این مطلب تاکنون 3593 بار نمایش داده شده است. |
|
|
|